Rama breaks shiva’s bow
Valmiki Ramayana – Kanda 1 – Sarga 67
जनकस्य वचः श्रुत्वा विश्वामित्रो महामुनिः |
धनुर्दर्शय रामाय इति होवाच पार्थिवम् || १-६७-१
ततः स राजा जनकः सचिवान् व्यादिदेश ह |
धनुरानीयतां दिव्यं गन्धमाल्यानुलेपितम् || १-६७-२
जनकेन समादिष्ठाः सचिवाः प्राविशन् पुरम् |
तद्धनुः पुरतः कृत्वा निर्जग्मुरमितौजसः || १-६७-३
नृणां शतानि पंचाशद्व्यायतानां महात्मनाम् |
मंजूषामष्टचक्रां तां समूहुस्ते कथंचन || १-६७-४
तामादाय तु मंजूषामायसीं यत्र तद्धनुः |
सुरोपमं ते जनकमूचुर्नृपतिमन्त्रिणः || १-६७-५
इदं धनुर्वरं राजन् पूजितं सर्वराजभिः |
मिथिलाधिप राजेन्द्र दर्शनीयं यदिच्छसि || १-६७-६
तेषां नृपो वचः श्रुत्वा कृताञ्जलिरभाषत |
विश्वामित्रं महात्मानं तावुभौ रामलक्ष्मणौ || १-६७-७
इदं धनुर्वरं ब्रह्मन् जनकैरभिपूजितम् |
राजभिश्च महावीर्यैरशक्तैः पूरितं तदा || १-६७-८
नैतत् सुरगणाः सर्वे सासुरा न च राक्षसाः |
गंधर्वयक्षप्रवराः सकिन्नरमहोरगाः || १-६७-९
क्व गतिर्मानुषाणां च धनुषोऽस्य प्रपूरणे |
आरोपणे समायोगे वेपने तोलनेऽपि वा || १-६७-१०
तदेतद्धनुषां श्रेष्ठमानीतं मुनिपुंगव |
दर्शयैतन्महाभाग अनयो राजपुत्रयोः || १-६७-११
विश्वामित्रः सरामस्तु श्रुत्वा जनकभाषितम् |
वत्स राम धनुः पश्य इति राघवमब्रवीत् || १-६७-१२
महर्षेर्वचनाद्रामो यत्र तिष्ठति तद्धनुः |
मंजूषां तामपावृत्य दृष्ट्वा धनुरथाब्रवीत् || १-६७-१३
इदं धनुर्वरं ब्रह्मन् संस्पृशामीह पाणिना |
यत्नवांश्च भविष्यामि तोलने पूरणेऽपि वा || १-६७-१४
बाढमित्येव तं राजा मुनिश्च समभाषत |
लीलया स धनुर्मध्ये जग्राह वचनान्मुनेः || १-६७-१५
पश्यतां नृसहस्राणां बहूनां रघुनंदनः |
आरोपयत्स धर्मात्मा सलीलमिव तद्धनुः || १-६७-१६
आरोपयित्वा मौर्वीं च पूरयामास वीर्यवान् |
तद्बभंज धनुर्मध्ये नरश्रेष्ठो महायशाः || १-६७-१७
तस्य शब्दो महानासीन्निर्घातसमनिःस्वनः |
भूमिकंपश्च सुमहान् पर्वतस्येव दीर्यतः || १-६७-१८
निपेतुश्च नराः सर्वे तेन शब्देन मोहिताः |
व्रजयित्वा मुनिवरं राजानं तौ च राघवौ || १-६७-१९
प्रत्याश्वस्तो जने तस्मिन् राजा विगतसाध्वसः |
उवाच प्रांजलिर्वाक्यं वाक्यज्ञो मुनिपुंगवम् || १-६७-२०
भगवन् दृष्टवीर्यो मे रामो दशरथात्मजः |
अत्यद्भुतमचिन्त्यं चातर्कितमिदं मया || १-६७-२१
जनकानां कुले कीर्तिमाहरिष्यति मे सुता |
सीता भर्तारमासाद्य रामं दशरथात्मजम् || १-६७-२२
मम सत्या प्रतिज्ञा सा वीर्यशुल्केति कौशिक |
सीता प्राणैर्बहुमता देया रामाय मे सुता || १-६७-२३
भवतोऽनुमते ब्रह्मन् शीघ्रं गच्छंतु मंत्रिणः |
मम कौशिक भद्रं ते अयोध्यां त्वरिता रथैः || १-६७-२४
राजानं प्रश्रितैर्वाक्यैरानयंतु पुरं मम |
प्रदानं वीर्यशुक्लायाः कथयंतु च सर्वशः || १-६७-२५
मुनिगुप्तौ च काकुत्स्थौ कथयंतु नृपाय वै |
प्रीतियुक्तं तु राजानमानयंतु सुशीघ्रगाः || १-६७-२६
कौशिकश्च तथेत्याह राजा चाभाष्य मंत्रिणः |
अयोध्यां प्रेषयामास धर्मात्मा कृतशासनान् |
यथावृत्तं समाख्यातुमानेतुं च नृपं तथा || १-६७-२७
इति वाल्मीकिरामायणे आदिकाव्ये बालकाण्डे सप्तषष्टितमः सर्गः
