Bala Kanda – Sarga 46 (Valmiki Ramayana)

Lady diti seeks for a son to kill Indra

Valmiki Ramayana – Kanda 1 – Sarga 46

हतेषु तेषु पुत्रेषु दितिः परमदुःखिता |
मारीचं काश्यपं राम भर्तारमिदमब्रवीत् || १-४६-१

हतपुत्रास्मि भगवंस्तव पुत्रैर्महाबलैः |
शक्रहन्तारमिच्छामि पुत्रं दीर्घतपोऽर्जितम् ||१-४६-२

साहं तपश्चरिष्यामि गर्भं मे दातुमर्हसि |
ईश्वरं शक्रहन्तारं त्वमनुज्ञातुमर्हसि || १-४६-३

तस्यास्तद्वचनं श्रुत्वा मारीचः कश्यपस्तदा |
प्रत्युवाच महातेजा दितिं परमदुःखिताम् || १-४६-४

एवं भवतु भद्रं ते शुचिर्भव तपोधने |
जनयिष्यसि पुत्रं त्वं शक्रहन्तारमाहवे ||१-४६-५

पूर्णे वर्षसहस्रे तु शुचिर्यदि भविष्यसि |
पुत्रं त्रैलोक्यहन्तारं मत्तस्त्वं जनयिष्यसि ||१-४६-६

एवमुक्त्वा महातेजाः पाणिना स ममार्ज ताम् |
तमालभ्य ततः स्वस्तीत्युक्त्वा तपसे ययौ ||१-४६-७

गते तस्मिन्नरश्रेष्ठ दितिः परमहर्षिता |
कुशप्लवं सामासाद्य तपस्तेपे सुदारुणम् ||१-४६-८

तपस्तस्यां हि कुर्वत्यां परिचर्यां चकार ह |
सहस्राक्षो नरश्रेष्ठ परया गुणसंपदा || १-४६-९

अग्निं कुशान् काष्ठमपः फलं मूलं तथैव च |
न्यवेदयत् सहस्राक्षो यच्चान्यदपि कांक्षितम् ||१-४६-१०

गात्रसंवाहनैश्चैव श्रमापनयनैस्तथा |
शक्रः सर्वेषु कालेषु दितिं परिचचार ह || १-४६-११

पूर्णे वर्षसहस्रे तु दशोने रघुनंदन |
दितिः परमसंहृष्टा सहस्राक्षमथाब्रवीत् ||१-४६-१२

तपश्चरन्त्या वर्षाणि दश वीर्यवतां वर |
अवशिष्टानि भद्रं ते भ्रातरं द्रक्ष्यसे ततः ||१-४६-१३

यमहं त्वत्कृते पुत्र तमाधास्ये जयोत्सुकम् |
त्रैलोक्यविजयं पुत्र सह भोक्ष्यसि विज्वरः || १-४६-१४

याचितेन सुरश्रेष्ट पित्रा तव महात्मना |
वरो वर्षसहस्रान्ते मम दत्तः सुतं प्रति || १-४६-१५

इत्युक्त्वा च दितिस्तत्र प्राप्ते मध्यन्दिनेश्वरे |
निद्रयापहृता देवी पादौ कृत्वाथ शीर्षतः ||१-४६-१६

दृष्ट्वा तामशुचिं शक्रः पादयोः कृतमूर्धजाम् |
शिरःस्थाने कृतौ पादौ जहास च मुमोद च || १-४६-१७

तस्याः शरीरविवरं प्रविवेश पुरंदरः |
गर्भं च सप्तधा राम चिच्छेद परमात्मवान् ||१-४६-१८

भिद्यमानस्ततो गर्भो वज्रेण शतपर्वणा |
रुरोद सुस्वरं राम ततो दितिरबुध्यत || १-४६-१९

मा रुदो मा रुदश्चेति गर्भं शक्रोऽभ्यभाषत |
बिभेद च महातेजा रुदन्तमपि वासवः || १-४६-२०

न हन्तव्यं न हन्तव्यमित्येवं दितिरब्रवीत् |
निष्पपात ततः शक्रो मातुर्वचनगौरवात् ||१-४६-२१

प्रांजलिर्वज्रसहितो दितिं शक्रोऽभ्यभाषत |
अशुचिर्देवि सुप्तासि पादयोः कृतमूर्धजा|| १-४६-२२

तदन्तरमहं लब्ध्वा शक्रहन्तारमाहवे |
अभिदं सप्तधा देवि तन्मे त्वम् क्षन्तुमर्हसि || १-४६-२३

इति वाल्मीकिरामायणे आदिकाव्ये बालकाण्डे षट्चत्वारिंशः सर्गः

हिंदू धर्म, जिसे सनातन धर्म भी कहा जाता है, विश्व के सबसे प्राचीन धर्मों में से एक है। यह केवल एक धर्म नहीं, बल्कि एक जीवन पद्धति है, जो वेदों, उपनिषदों, पुराणों, भगवद गीता, रामायण और महाभारत जैसे ग्रंथों पर आधारित है। इसका मूल उद्देश्य आत्मा की शुद्धि, मोक्ष की प्राप्ति और धर्म, अर्थ, काम, मोक्ष — इन चार पुरुषार्थों की प्राप्ति है।