Dasaratha readies to perform Ashvamedha ritual
Valmiki Ramayana – kanda 1 – Sarga 12
ततः काले बहुतिथे कस्मिंश्चित्सुमनोहरे |
वसन्ते समनुप्राप्ते राज्ञो यष्टुं मनोऽभवत् ||१-१२-१
ततः प्रसाद्य शिरसा तं विप्रं देववर्णिनम् |
यज्ञाय वरयामास संतानार्थं कुलस्य च || १-१२-२
तथेति च स राजानमुवाच च सुसत्कृतः |
संभाराः संभ्रियन्तां ते तुरगश्च विमुच्यताम् || १-१२-३
सरव्याश्चोत्तरे तीरे यज्ञभूमिर्विधीयताम् |
ततो नृपोऽब्रवीद्वाक्यं सुमन्त्रं मन्त्रिसत्तमम् || १-१२-४
सुमंत्रावाहय क्षिप्रमृत्विजो ब्रह्मवादिनः |
सुयज्ञं वामदेवं च जाबालिमथ काश्यपम् || १-१२-५
पुरोहितं वसिष्ठं च ये चान्ये द्विजसत्तमाः |
ततः सुमंत्रस्त्वरितं गत्वा त्वरितविक्रमः || १-१२-६
समानयत्स तान्सर्वान् समस्तान्वेदपारगान् |
तान् पूजयित्वा धर्मात्मा राजा दशरथस्तदा || १-१२-७
धर्मार्थसहितं युक्तं श्लक्ष्णं वचनमब्रवीत् |
मम लालप्यमानस्य पुत्रार्थं नास्ति वै सुखम् || १-१२-८
तदर्थं हयमेधेन यक्ष्यामीति मतिर्मम |
तदहं यष्टुमिच्छामि शास्त्रदृष्टेन कर्मणा || १-१२-९
ऋषिपुत्रप्रभावेण कामान्प्राप्स्यामि चाप्यहम् |
ततः साध्विति तद्वाक्यं ब्राह्मणाः प्रत्यपूजयन् || १-१२-१०
वसिष्ठप्रमुखाः सर्वे पार्थिवस्य मुखाच्च्युतम् |
ऋष्यशृङ्गपुरोगाश्च प्रत्यूचुर्नृपतिं तदा || १-१२-११
संभाराः संभ्रियन्तां ते तुरगश्च विमुच्यताम् |
सरव्याश्चोत्तरे तीरे यज्ञभूमिर्विधीयताम् || १-१२-१२
सर्वथा प्राप्यसे पुत्रांश्चतुरोऽमितविक्रमान् |
यस्य ते धार्मिकी बुद्धिरियं पुत्रार्थमागता || १-१२-१३
ततः प्रीतोऽभवद्राजा श्रुत्वा तत् द्विजभाषितम् |
अमात्यांश्चाब्रवीद्राजा हर्षेणेदं शुभाक्षरम् || १-१२-१४
गुरूणां वचनाच्छीघ्रं संभाराः संभ्रियन्तु मे |
समर्थाधिष्ठितश्चाश्वः सोपाध्यायो विमुच्यताम् || १-१२-१५
सरयव्याश्चोत्तरे तीरे यज्ञभूमिर्विधीयताम् |
शांतयश्चाभिवर्धन्तां यथाकल्पं यथाविधि || १-१२-१६
शक्यः कर्तुमयं यज्ञः सर्वेणापि महीक्षिता |
नापराधो भवेत्कष्टो यद्यस्मिन् क्रतुसत्तमे || १-१२-१७
छिद्रं हि मृगयन्तेऽत्र विद्वांसो ब्रह्मराक्षसाः |
विघ्नितस्य हि यज्ञस्य सद्यः कर्ता विनश्यति || १-१२-१८
तद्यथा विधिपूर्वं मे क्रतुरेष समाप्यते |
तथा विधानं क्रियतां समर्थाः करणेष्विह || १-१२-१९
तथेति च ततः सर्वे मंत्रिणः प्रत्यपूजयन् |
पार्थिवेन्द्रस्य तद्वाक्यं यथाज्ञप्तमकुर्वत || १-१२-२०
ततो द्विजास्ते धर्मज्ञमस्तुवन्पार्थिवर्षभम् |
अनुज्ञातास्ततः सर्वे पुनर्जग्मुर्यथागतम् || १-१२-२१
गतेष्वथ द्विजाग्र्येषु मंत्रिणस्तान्नराधिपः |
विसर्जयित्वा स्वं वेश्म प्रविवेश महाद्युतिः ||१-१२-२२
इति वाल्मीकिरामायणे आदिकाव्ये बालकाण्डे द्वादशः सर्गः
